ازدواج

1. 
2. در مقابل همسر خویش، گرفتاری های روزانه و حوادث تلخ و ناگوار زندگی را با اخم و چهره عبوس مطرح نکنید.

2. هدیه دادن مهرو محبت را زیاد می‌کند؛ به مناسبت های مختلف برای همسر خود هدیه ای هر چند کوچک خریداری و با چهره ای شاد و خندان به او تقدیم کنید.

3. چنانچه کمبودی در منزل مشاهده می‌شود، با کمال محبت و خوشرویی تذکر دهید.

4. در حضور همسر خود، به هیچ وجه از زنان دیگر تمجید نکنید و توانایی های آنها را به رخ او نکشید.

5. به بستگان همسر خود مانند پدر و مادر و سایر اقوام وی احترام بگذارید و برای دعوت آنان به خانه خود، قبل از همسر خود اقدام کنید.

6. هیچ وقت از معاشرت همسر خود با بستگان صالحش جلوگیری نکنید و در معاشرت و دید و بازدید با بستگان وی پیشقدم باشید.

7. با بستگان خود نزد همسرتان در گوشی نجوا نکنید.

8. هیچ گاه همسر خود را به ویژه نزد بستگانش تحقیر نکنید؛ توهین و بی احترامی به همسر از صفا و صمیمیت در زندگی زناشویی می‌کاهد.

9. هیچ گاه خود را برتر از همسر خود معرفی نکنید. سعی کنید "من" و "تو" در زندگی زناشویی نباشد کلمه "ما" زندگی را گرم و لذت بخش می‌کند.

10. وقتی که همسر شما عصبانی است، او را با مهر و محبت آرام کنید. لجباری نکنید.

11. برای رفتن به مهمانی و گردش، سعی کنید همراه فرزندان و همسر خود باشید و پیشنهاد همسر خود را در این مورد به علت خستگی و کار رد نکنید.

12. امتیازات اجتماعی؛ فرهنگی و اقتصادی فامیل خود را در صورتی که با همسر شما فاصله اجتماعی و طبقاتی دارند مطرح نکنید.

13. کارهای همسر خود، هر چند کوچک را تحسین کنید. تمجید و ستایش زن به علت روح لطیف و مهربانی که دارد، کلید کامیابی در زندگی زناشویی است.

14. در قبال همسر خود، در امور مختلف قدرت نمایی نکنید.

15. زحمات و هزینه هایی را که برای پذیرایی خویشاوندان همسر خود صرف می‌کنید، هیچ گاه بر زبان نیاورید.

16. همسر خود را در خانه محصور و محدود نکنید و وی را از دست یابی به شادی ها محروم نسازید.

17. شادی و خنده های خود را در محل کار خود به جا نگذارید و فراموش نکنید که همسر شما در خانه هم نیازمند شادی و خنده های شماست.

18. کمک کردن در انجام کارهای منزل را فراموش نکنید و بدانید همان مقدار که شما در خارج از منزل خسته می‌شوید، زن هم در منزل از کارهای خانه خسته می‌شود و نیازمند مساعدت و قدردانی است.

سمیرا درویشی روانشناس بالینی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص لزوم مشاوره پیش از ازدواج، اظهار کرد: ازدواج یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین تصمیمات در زندگی هر فرد است؛ طبق تحقیقات، ازدواج موفق باعث افزایش متغیرهای سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی می‌شود، در این راستا مشاوره پیش از ازدواج علمی و اصولی می‌تواند به موفقیت ازدواج و کاهش آسیب‌های ارتباطی بسیار کمک کند.

عوامل خطرساز در ازدواج چیست؟

این روانشناس بالینی بیان کرد: عوامل خطرساز قبل از ازدواج در رابطه زوج‌ها وجود دارد، اما بنا به دلایلی نادیده گرفته می‌شود، بنابراین  اگر اثرات این عوامل خطرساز مشترک، قبل از ازدواج دیده شود و درباره آنها آگاهی لازم به زوجین داده شود ریسک شکست رابطه، به طور چشمگیری کاهش می‌یابد.

عوامل خطرساز نرم افزاری و سخت افزاری چیست؟

درویشی ادامه داد: عوامل خطرساز مشترک بنا به ماهیتی که دارند به 2 دسته سخت افزار و نرم افزاری تقسیم می‌شوند؛ عوامل سخت افزار عواملی هستند که سنجش آن‌ها از طریق معیارهای کمی میسر است که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از سن، تحصیلات، شغل، درآمد، رضایت خانواده‌های اصلی، قومیت و فرهنگ، بیماری‌های خاص و تفاوت در دین و مذهب است.

وی افزود: عوامل خطرساز نرم افزاری نیز عواملی هستند که شناخت و ارزیابی آن‌ها نیازمند به ارزیابی‌هایی مانند مصاحبه، مشاهده و بررسی تاریخچه زوجین دارد و مهم‌ترین آن ها وابستگی به خانواده اصلی پدرسالار یا مادر سالار بودن خانواده اصلی، سبک‌های ابرازگری هیجانات در خانواده اصلی، صفات و ویژگی‌های شخصیتی، تفاوت در علایق و سلایق است.

چه ازدواجی مناسب است؟

این روانشناس بالینی یادآور شد: ازدواج مناسب ازدواجی است که حداقل برخی ریسک فاکتورها را داشته باشد، ریسک فاکتورها یا عوامل خطر در یک ازدواج، باعث اختلال تهدید شدن و ناکار آمدی رابطه می‌شود، هر چه تعداد ریسک فاکتورها از نظر کمی و کیفی در یک ازدواج بیشتر باشد احتمال به هم خوردن یا نامناسب بودن آن ازدواج بیشتر است.

احمد فخری روانشناس بالینی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص نکات مهم قبل از ازدواج، اظهار کرد: هر دختر و پسری لازم است قبل از ازدواج و مهمتر از آن قبل از انتخاب همسر نکاتی را در نظر بگیرند تا بعدها دچار مشکل نشوند و از انتخاب خود اظهار پشیمانی نکنند.

این روانشناس بالینی بیان کرد: به قصد اصلاح، درمان یا هدایت با کسی ازدواج نکنید و یادتان نرود ازدواج درمانگاه نیست، در ازدواج دو طرف اولیت دارند و باید به آنچه می‌خواهند توجه کنند، چشمتان را خوب باز کنید و ببینید آیا با همین خواستگار بدون هیچ تغییر و اصلاحی در رفتار، عقاید، وضع علمی و مالی‌اش می‌توانید زندگی کنید یا خیر؟، بر این مبنا سعی کنید کاملا واقع بینانه تصمیم بگیرید.

در انتخاب همسر آینده به چه نکاتی توجه کنیم؟

فخری ادامه داد: هیچ وقت از سر ترحم، کمک، طمع، تفاخر، پز دادن، مشهور شدن، عکس، فرار، دستگیری یا با برخی تئوری‌ها مانند "از این ستون تا آن ستون فرجی است" ازدواج نکنید، بلکه ابتدا با تدبیر و اعتماد به نفس مشکلتان را برطرف و سپس برای ازدواج اقدام کنید، بدانید در ازدواج بحث یک عمر زندگی پیش رویتان است و باید در آن دقت کنید همچنین ازدواجی زوری و از روی دلسوزی نداشته باشید با خود نگویید این فرد مهربان است و شاید بعدها به او علاقمند شوم به حس درونی خودتان توجه کنید و انتخابی منطقی داشته باشید.

دوطرفه بودن در ازدواج چگونه است؟

وی افزود: قبل از انتخاب همسر خودخواه باشید اما بعد از ازدواج فداکاری را یاد بگیرید، نسبت به همسر آینده بدبین و سخت گیر بودن لازم است اما بعد از ازدواج باید سعی کنید خوشبین و آسان گیر باشید همچنین انتخاب فردی که به علایق شما احترام می‌گذارد اهمیت دارد اما توجه داشته باشید این احترام باید دوطرفه باشد و نباید در ازدواج خودخواه و بدبین باشید.

این روانشناس بالینی در پایان یادآور شد: معمولا علاقه‌مندی‌های یک طرفه دخترخانم‌ها بی‌ثمر است و از عوامل اساسی و موثر در کاهش تدریجی موفقیت در ازدواج آنان به شمار می‌رود.

مهارت گفتگوی مؤثر؛ مهم‌ترین مهارت زوجین

فرشاد شیبانی متخصص روانشناسی بالینی، زوج درمانگر و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان؛ درباره مهارت‌هایی که برای موفقیت در ازدواج ضروری هستند، اظهار کرد: زوجین برای موفقیت در ازدواج به مهارت‌هایی نیاز دارند؛ هر یک از طرفین قبل از ازدواج باید مهارت‌هایی را کسب کرده باشند؛ ممکن است هر افراد در زندگی شخصی خود موفق باشند، اما این مهارت‌هایی که باعث موفقیت آن‌ها شده است لزوماً در زندگی مشترک خیلی به آن‌ها کمک نمی‌کند؛ یکی از اصلی‌ترین مهارت‌هایی که زوجین باید داشته باشند، مهارت گفت‌وگوی مؤثر است.

ویژگی‌های یک گفت‌وگوی موثر

وی درباره ویژگی‌های یک گفت‌وگوی مؤثر بیان کرد: پیام‌هایی که ۲نفر به هم در یک گفت‌وگو می‌دهند باید واضح، شفاف و مستقیم باشد؛ زوجین در لفافه و با نیش و کنایه با یکدیگر صحبت نمی‌کنند؛ آنها به یکدیگر برچسب هم نمی‌زنند و به فرد مقابل بی‌احترامی نمی‌کنند؛ آنها  باید صحبت‌های یکدیگر را به خوبی گوش بدهند به طوری‌که علاوه بر گوش مغزشان هم این صحبت‌ها را درک کند.

این متخصص روانشناسی بالینی افزود: زوجین وقتی پیامی را می‌شنوند قبل از اینکه پاسخ بدهند خلاصه‌ای از برداشت خود را به همسرشان می‌گویند برای اینکه ببینند آیا درست متوجه پیام همسرشان شده‌اند یا خیر؛ این کار باعث می‌شود که آنها دچار سوءتفاهم نشوند؛ زوجین باید از صحبت‌های کلی (همه یا هیچ) تا حد امکان اجتناب کنند همچنین آن‌ها نباید در گفتگوهایشان نبش قبر و مسائل گذشته را مطرح کنند، زیرا این کار هیچ مشکلی را حل نمی‌کند و تنها مشکلی به مشکلات قبلی اضافه می‌شود.

شیبانی تأکید کرد: زوجین قبل از صحبت کردن باید نسبت به خودشان، زمان و مکان موقعیت سنجی کنند؛ یک زوج موفق زوجی است که مسائل و مشکلات رابطه‌شان را در درون خودشان و به کمک یکدیگر حل می‌کنند و اگر نتوانستند مشکلاتشان را به کمک یکدیگر حل کنند، از یک متخصص یا زوج درمانگر کمک می‌گیرند؛ آن‌ها هیچ‌وقت خانواده‌هایشان را درگیر مشکلاتشان نمی‌کنند، زیرا وقتی خانواده‌ها متوجه این مشکلات می‌شوند، اغلب راهکار‌هایی را می‌دهند که ممکن است این راهکار‌ها آسیب‌زا باشند.

ویژگی‌های یک زوج موفق

وی درباره ویژگی‌های یک زوج موفق، تصریح کرد: یک زوج موفق وقتی با مشکلی مواجه می‌شوند، صحبت از جدایی و طلاق نمی‌کنند بلکه تلاش می‌کنند که مسئله را بررسی و حل کنند؛ یکی از ویژگی‌های یک زوج موفق، داشتن استقلال فردی است یعنی زوجین باید بتوانند که خودشان را از نظر روانشناختی از خانواده‌ها مستقل کنند؛ زوجین باید برای رابطه‌شان مرزی بگذارند و اجازه نفوذ یا دخالت دیگران را به حریم رابطه‌شان ندهند.

این متخصص روانشناسی بالینی گفت: هر یک از زوجین در کنار زندگی مشترک اهداف شخصی خودشان را هم دارند و نباید کل زندگی را به روابط مشترکشان محدود کنند البته این هدف‌گذاری‌ها باید با مشورت با یکدیگر تعیین شوند به این صورت که زوجین باید بررسی کنند که آیا اهداف شخصی‌شان با زندگی مشترک آن‌ها در تضاد است یا خیر؟

شیبانی اظهار کرد: افراد باید زمانی که حال دلشان خوب است تصمیم بگیرند وارد رابطه مشترک شوند؛ داشتن اهداف در زندگی به افراد کمک می‌کند تا احساس خوبی نسبت به خودشان داشته باشند؛ فرد قبل از ازدواج باید از خودش رضایت داشته باشد؛ این موضوع باعث می‌شود که در زندگی مشترک هم حال خوبی داشته باشند؛ اشخاص تا زمانی که در زندگی شخصی خود با مشکل روبه‌رو هستند، نباید ازدواج کنند و اگر این افراد ازدواج کردند باید نخست مسائل شخصی خود را حل کنند؛ در یک رابطه مشترک هر یک از زوجین باید نخست نقاط ضعف خود را برطرف کند و نباید پیوسته ایرادات فرد مقابل را بگوید؛ زوجین موفق به علایق و سلایق یکدیگر احترام می‌گذارند.

وی بیان کرد: زوجین موفق نسبت به مشکلات به وجود آمده یک دیدگاه مشترک دارند به عبارتی آن‌ها سعی می‌کنند که مشکل همسرشان را مشکل خودشان بدانند؛ یک زوج موفق بابت کار‌هایی حتی کوچک که برای زندگی مشترک خودشان انجام می‌دهند، از یکدیگر قدردانی می‌کنند؛ آن‌ها همچنین در مورد کدورت‌ها و رنجش‌های گذشته بخشش دارند؛ زوجین موفق تلاش می‌کنند که دوست داشتن خود را به روش‌هایی که مورد پسند همسرشان است، به یکدیگر نشان بدهند؛ زنان دوست دارند که این دوست داشتن را بشنوند و مردان باید توجه خاصی نسبت به این موضوع داشته باشند همچنین بسیاری از زنان تمایل دارند که بدون مناسبت خاصی یک شاخه گل از همسرشان دریافت کنند.

این متخصص روانشناسی بالینی افزود: یک زوج موفق زوجی است که اولویت نخست زندگی مشترک آنها همسر و خانواده‌شان است؛ آن‌ها تلاش می‌کنند که یک تعادلی را بین کار، دوستان، تفریحات فردی و زندگی مشترکشان برقرار کنند.

بارزترین نیاز‌های روانشناختی زنان و مردان

شیبانی درباره بارزترین نیاز‌های روانشناختی زنان و مردان تأکید کرد: نیاز‌های عاطفی بارزترین نیاز‌های روانشناختی زنان است؛ زنان دوست دارند که به آن‌ها توجه شود و آن‌ها را دوست بدارند همچنین مهم‌ترین نیاز‌های روانشناختی مردان، نیاز به مورد پذیرش و اعتماد بودن است زنان باید همسرشان را همان‌گونه که هستند بپذیرند و توانمندی‌های آن‌ها را بیشتر ببینند و بیان کنند.

اصلی‌ترین نیاز‌های زنان

در ادامه شکوفه اویارحسینی کارشناس ارشد مشاوره خانواده در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان؛ درباره اصلی‌ترین نیاز‌های زنان اظهار کرد: نیاز به محبت نخستین نیاز زنان است؛ زنان نیاز دارند که به آن‌ها محبت شود.

وی درباره نیاز دوم زنان بیان کرد: زنان نیاز دارند که شوهرشان ساعتی در شبانه‌روز را به گفتگو با آن‌ها اختصاص بدهند و راجع به مسائل روزمره، فرزندان، احساسات و برنامه‌هایشان با آن‌ها گفت‌وگو کنند.

این کارشناس ارشد مشاوره خانواده افزود: صداقت سومین نیاز زنان است؛ یک مرد باید صادقانه احساسات مثبت و منفیاش، حوادث گذشته و برنامه‌های کنونی و آیندهاش را با همسرش در میان بگذارد؛ حمایت مالی چهارمین نیاز زنان محسوب می‌شود؛ زنان حتی اگر خودشان شاغل باشند از نظر روانی نیاز دارند که همسرشان وسایل ضروری زندگی مشترکشان مانند مسکن و خورد و خوراک را تهیه کند؛ بنابراین اگر شوهرشان این کار‌ها را انجام بدهد در این صورت زنان احساس می‌کنند که این مرد قابل تکیه و اعتماد است.

اویارحسینی تاکید کرد: تعهد خانوادگی پنجمین نیاز زنان است؛ یک زن به تعهد خانوادگی همسرش نیاز دارد؛ یک مرد باید برای تربیت فرزندانش زمان بگذارد و در فعالیت‌های ورزشی و آموزشی آن‌ها حضور داشته باشد؛ زنان باید احساس کنند که همسرشان پدر خوبی برای فرزندانشان است.

مهم‌ترین نیاز‌های مردان

وی درباره مهم‌ترین نیاز‌های مردان تصریح کرد: یک زن باید از نیاز‌های همسرش آگاه باشد و در این نیاز‌ها او را همراهی کند؛ مردان نیاز دارند که همسرشان در تفریحات آن‌ها را همراهی کنند و در این تفریحات نباید تکلیفی بر عهده مرد باشد.

اویارحسینی درباره نیاز آخر مردان اظهار کرد: نیاز به تحصیل پنجمین نیاز مردان است؛ یک مرد نیاز دارد که همسرش پیشرفت‌هایش را به او یادآوری تا اعتماد به نفسش افزایش پیدا کند؛ زن هم باید تا حد امکان از شوهرش انتقاد نکند و به او احترام بگذارد.

وی یادآور شد: زوجین برای داشتن زندگی مشترک موفق باید نیاز‌های یکدیگر را شناسایی و آن‌ها را برآورده کنند.

- صادق باشید، چون تنها در این صورت است که حق دارید از همسرتان توقع رفتار و گفتار صادقانه داشته باشید.

- همزمان با رعایت اصل صداقت، بدانید هیچ لزومی ندارد هر مطلبی، با هر مضمونی بازگو شود!

- زن و شوهر می‌توانند توافق کنند که همواره جایگاهی برای تغییر در طول زندگی، قایل شوند.

- پیوسته به دنبال یک رابطه در حال رشد باشید، در پیشرفت مثبت ارتباطات، توقف جایز نیست.

- سعی کنید به تعریف خوشبختی از دیدگاه همسرتان دسترسی پیدا کنید.

- شما می‌توانید از زندگی کردن با مرد خود لذّت ببرید، بدون آنکه خود و خواسته‌های‌تان را به فراموشی بسپارید.

- گاهی اوقات اگر به‌طور واضح تقاضا نکنید، چیزی بدست نخواهید آورد.

- گفتنی‌ها را بگویید، امّا به‌موقع! منتظر نمانید به این امید که شاید روزی خودش متوجه شود.

- به‌یاد داشته باشید معمولاً مردها آن‌گونه که شما به‌آنها می‌نگرید، به‌خود نمی‌نگرد.

- شاید نتوانید مرد خود را کاملاً کنترل کنید، امّا قطعاً می‌توانید بر او تأثیر بگذارید.

- در برنامه‌ریزی‌ها به‌صورت یک شریک ظاهر شوید، نه یک رقیب.

- احترام شما، در گروی رفتار شماست.

- برنامه‌های خود را طوری تنظیم کنید تا زمانی که همسرتان در منزل است، در کنارش حضور داشته باشید، نه احتمالاً در آشپزخانه.

- به نوع پوشش، آرایش و پیرایش خود در منزل همواره اهمیت بدهید.

- در طی روز از کلمات محبّت‌آمیز استفاده کنید.

- بسیاری از زنان بر این باورند که باید بیش از حد عاطفی باشند. اینگونه نباشید!

- بکوشید بدون آنکه در مسائل کاری و اجتماعی همسرتان مستقیماً دخالت کنید، خیلی دوستانه و غیرمتعصبانه به افعال وی ناظر باشید.

- میزان وابستگی و دلبستگی یک زن می‌تواند قابلیت‌های شوهرش را برای توجه نشان دادن به او تحت‌الشعاع قرار دهد.

- هراز گاهی از او به خاطر حسناتش تمجید کنید.

- گاهی گفتگوی متعادل می‌تواند قفل‌هایی که بر زندگی‌عاطفی همسرتان زده شده، باز کند.

- هرگز به قصد آنکه همسرتان را برای انجام کاری سوق دهید، از او تعریف و تمجید نکنید.

- برای او این حق را قایل باشید که بتواند احساسات مختلفی داشته باشد. به ‌شیوه رفتاری همسرشان دارد.

چرا گوش دادن اینقدر مهم است؟
وقتی زن وشوهر برای صحبت های یکدیگر گوش شنوا نداشته باشند، از نیازها و احتیاجات هم بی خبر می مانند. زن نمی داند مرد روز خود را چگونه گذرانده و چه در اندیشه دارد. مرد هم از دنیای زن بی خبر می ماند و فاصله ها روز به روز بیشتر می شود و آرام آرام احساس طرد شدن و تنهایی به رابطه ها رخنه می کند. اما این تنها حسن گوش دادن نیست.

1. کاهش تنش: گوش دادن مهارتی است که به کاهش تنش در رابطه زناشویی کمک موثری می کند. مثلا تصور کنید در موقعیتی که یکی از همسران عصبانی است، آرامش ومهارت دیگری در شنیدن صحبت تا چه اندازه در کاهش عصبانیت و حفظ آرامش موثر است. وقتی فرد خشمگین احساس کند درک می شود و حرف هایش شنیده می شود، آرامتر خواهد شد و موقع حرف زدن حالت دفاعی ندارد و علت عصبانیت و خشم او راحت تر آشکار خواهد شد.

2. به دست آوردن اطلاعات منصفانه: یکی دیگر از مزایای خوب گوش دادن در روابط زناشویی به دست آوردن اطلاعات درست و با کیفیت است، اطلاعاتی که نیازها و خواسته های واقعی همسرمان را برای ما آشکار می کند و اجازه نمی دهد ما در دام سوء تفاهم و برداشت های صرفا شخصی خود گیر بیفتیم.

3. خوب شنیده شدن متقابل: در روابط زناشویی خوب شنیدن، خوب شنیده شدن را به دنبال دارد. وقتی به خوبی گوش می دهیم، طرف مقابل نیز به این کار تشویق می شود و در نتیجه، حس خوشایندی از صمیمیت و احساس نزدیکی در روابط به وجود می آید.

وقتی به حرف های همسرمان گوش می دهیم، در واقع به او اعلام می کنیم “به تو علاقه مندم و تو برایم اهمیت داری”، “دوست دارم بدانم چه احساسی داری و از نیازهای تو باخبر شوم، چون خواسته ها و احساساتت برای من مهم است.”

هر کدام از ما عادت‌هایی داریم که ممکن است همسرمان با این رفتار و عادت‌ها آشنایی نداشته باشد. این موضوع به ویژه در اوایل ازدواج بیشتر دردسرساز می‌شود اما با شناخت و آگاهی داشتن نسبت به آنها می‌توانید اوضاع را به نفع خودتان پیش ببرید. ضمن اینکه گاهی اوقات تفاوت‌های زن و مرد هم در این موضوع نقش دارد و البته نباید نقش فیلترها را نادیده گرفت!

با فیلتر گوش‌ها آشنا شوید
وقتی آنچه را که به همسرتان می‌گویید درست نمی‌شنود یا برداشت اشتباهی دارد ممکن است روی گوشش یک یا چند فیلتر باشد که اجازه نمی‌دهد درک درستی از گفته‌های شما داشته باشد. این فیلترها چه هستند؟

1- آشفتگی ذهنی
وقتی فردی ذهنی آشفته دارد دچار حواس‌پرتی هم می‌شود. در نتیجه نمی‌تواند روی یک موضوع متمرکز شود. بنابراین اگر می‌خواهید در مورد موضوع مهمی با همسرتان صحبت کنید و برای شما مهم است که طرف حرف‌هایتان را درست بشنود زمانی را انتخاب کنید که می‌دانید شش‌دانگ حواسش جمع است و به دلیل مشکلات کاری یا خانوادگی ذهنش آشفته نیست.

2- عواطف و احساسات
اگر همسرتان عصبانی، نگران یا ناراحت باشد این موضوع می‌تواند روی درک و شنوایی او تاثیر داشته باشد. اگر همسرتان با خلق و خوی خودش آشنایی داشته باشد و مثلا به شما بگوید که امروز از دنده چپ بیدار شده، با گفتن این جمله شما هم آمادگی دارید که صحبت در مورد موضوعات مهم را به زمان دیگری موکول کنید یا اگر حرف‌هایتان درست شنیده نشد ناراحت و عصبانی نشوید. در واقع آگاهی داشتن از خلق روزانه و صحبت درباره آن به همسران کمک می‌کند درک بیشتری از شرایط هم داشته باشند و بی‌جهت متوقع نباشند.

3- باورها و انتظارات
بیشتر ما تمایل داریم انتظارات‌مان در طرف مقابل تحقق پیدا کند و وقتی می‌بینیم این طور نیست، عصبانی می‌شویم. لازم نیست وقتی که می‌خواهید کاری انجام دهید یا صحبتی داشته باشید ذهن طرف مقابل را بخوانید و پاسخ‌های او را حدس بزنید. هر گونه حدسیات ذهنی را با همسرتان در میان بگذارید تا دچار سوء تفاهم نشوید.

4- تفاوت‌های جنسیتی
وقتی با تفاوت‌های زنان و مردان آشنایی بیشتری داشته باشید برداشت‌های اشتباه کمتر پیش می‌آید. از همین امروز تلاش کنید با استفاده از منابع موثق با این تفاوت‌ها را بهتر بشناسید.

5- حمایت از خود
ترس از دست دادن محبوبیت یا خواستنی نبودن موضوع دیگری است که گاهی سبب می‌شود آنچه را که واقعا می‌خواهیم یا احساس می‌کنیم به زبان نیاوریم. بیان صادقانه این احساسات صمیمت بین شما و همسرتان را بیشتر می‌کند.

6- قضاوت زود هنگام
وقتی کلمات و حروف بر زبان جاری می شود، طرف مقابل بلافاصله شروع به ارزش گذاری و قضاوت در مورد صحبت ها می کند. برای مثال، از خود می پرسد “منظورش چی بود؟”، “در فلان جمله منظورش مادر من بود”، “عمدا دارد این جمله را می گوید، دارد مرا مسخره می کند. “فراموش نکنید که یکی از مهمترین قوانین درست گوش کردن آن است که پس از شنیدن تمام گفته ها درباره آن صحبت شود، نه وقتی هنوز صحبت ها نیمه تمام است.

7- در جا زدن
این سد زمانی ایجاد می شود که یکی از طرفین مشغول حرف زدن است و طرف مقابل همچنان دارد به حرف ها و صحبت های قبلی فکر می کند، یعنی در جملات و صحبت های قبلی درجا می زند. این مسئله باعث عدم فهم کامل صحبت های طرف مقابل می شود و این احساس را در فرد به وجود می آورد که حرف هایش به خوبی شنیده نمی شود.

8- حق به جانب بودن
یکی از موانع بزرگ گوش دادن همین احساس حق به جانب بودن در بین همسران است. یعنی هر کس فکر می کند حق با خودش است. اگر فردی فکر کند همیشه حق با اوست، طبیعتا حوصله شنیدن حرف های دیگران را نخواهد داشت و می خواهد حرف فقط حرف خودش باشد. او همیشه از موضع قدرت صحبت می کند و در نتیجه نمی تواند شنونده خوبی برای صحبت های همسرش باشد.

9- مجادله
فراموش نکنید قرار است شما حرف های طرف مقابل را بشنوید. اگر قرار باشد مجادله کنید، این اتفاق رخ نخواهد داد چون در مجادله هدف صرفا به کرسی نشاندن حرف خود و دفاع از خود است.

10- رویا پردازی
یکی از موانع بزرگ خوب شنیدن رویاپردازی در مورد همسر ایده آل است. بهتر است هنگام صحبت کردن با واقعیت کنار آمد و او را آنطورکه هست پذیرفت، صحبت های او را شنید و دست از رویاپردازی در مورد ای کاش های ذهنی برداشت.

11- مقایسه
اکثر افراد از مقایسه شدن بسیار اکراه دارند. این اصل مهم در روابط زناشویی است. هنگام شنیدن صحبت های شریک زندگی هیچگاه نباید او را با دیگران مقایسه کرد. هرگاه چنین کردید، خودتان را تجسم کنید که دارند مقایسه تان می کنند. چه حالی پیدا خواهید کرد؟

12- ابراز بی هنگام احساسات
نشان دادن و ابراز احساسات نقش مهمی در گوش دادن دارد، اما استفاده بی جا و نامناسب از احساسات نتیجه اش برعکس خواهد بود. مثلا اگر هنگام گوش دادن به صحبت های طرف مقابل از حرف های او عصبانی شویم وخشم بر ما چیره شود، نمی توانیم به درستی معنا و مفهوم صحبت های طرف مقابل را درک کنیم.

13- نصیحت کردن
وقتی یکی از همسران شروع به صحبت می کند، طرف مقابل شروع به ارائه راه حل و پیشنهاد می کند زیرا با خود فکر می کند که همسرش از او انتظار دارد مشکل را حل کند و به دنبال راه حل می گردد. بنابراین، به جای گوش دادن به صحبت های طرف مقابل، شروع می کند به نصیحت و پند و اندرز.

14- ارائه راه حل
گاهی بهترین و تنهاترین کاری که لازم است انجام دهید فقط شنیدن است. خیلی از اوقات هدف از صحبت کردن درد دل است، یعنی فرد دوست دارد با کسی درددل کند. در این مواقع همین شنیده شدن به اندازه ارائه هزاران راه حل برای فرد خوشایند و مهم است.

15- عوامل مزاحم محیطی
زن مشغول صحبت با مرد است. گوش های آقا مثلا شنونده حرف های خانم است و چشم هایش توپ زیر پای فوتبالیست های تلویزیون را دنبال میکند. او دارد حرف می زند و مرد فریاد می زند: “گل!” مرد دارد با دقت در مورد تصمیم مهمی که برای تغییر محل سکونتشان قرار است بگیرند و مسائل مربوط با آن صحبت می کند که تلفن همراه خانم زنگ می خورد و بعد از بیست دقیقه، خانم همچنان مشغول صحبت با تلفن همراه است. تصور کنید در این موقعیت چه احساسی پیدا خواهید کرد؟ گاهی همین عوامل محیطی به ظاهر ساده مانع بزرگی در برابر درست گوش دادن خواهد بود.

چند گام برای بهتر شنیدن
برای بهتر گوش دادن برداشتن گام های زیر لازم است:

1. خود را مشتاق شنیدن نشان دهید
با جان و دل به صحبت های طرف مقابل گوش دهید. اشتیاق خود را برای شنیدن صحبت هایش به او بفهمانید. اگر همسرتان نشسته است، شما نیز بنشینید. اگر ایستاده است، شما نیز بایستید، به طرف او برگردید و با او همراه باشید و به او این حس را منتقل کنید که در دسترس و پذیرا هستید. اشتیاق شما در گوش دادن به صحبت های طرف مقابل باعث احساس امنیت و آرامش در او خواهد شد و او راحت تر با شما صحبت خواهد کرد.

2. حذف عوامل مزاحم محیطی
لطفا وقتی با هم صحبت می کنید تا حد امکان مزاحم های محیطی مانند تلویزیون، رادیو و حتی گوشی تان را خاموش کنید. اگر شرایط محیطی فراهم نبود، صحبت های تان را به زمان دیگری موکول کنید.

3. حفظ ارتباط چشمی با گوینده
مهمترین ابزار ارتباطی در صورت شما قرار دارد: چشم هایتان. سعی کنید هنگام صحبت کردن به همسرتان نگاه کنید. یادتان نرود که گوش دادن فقط شنیدن نیست. بنابراین، در حین گفت و گو به نگاه هایتان هم دقت کنید.

4. دقت در رفتارهای غیر کلامی
همسر شما فقط با لب هایش با شما صحبت نمی کند. حواستان باشد هنگام گوش دادن دقیق به رفتارهای غیرکلامی طرف مقابل توجه کنید. مثلا به حالات چهره، دست ها و حتی تنفس او توجه کنید. به لحن صحبت و صدایش دقت کنید. دقت کردن در رفتارهای غیرکلامی همسرتان باعث می شود بهتر و راحت تر او را بشنوید و درک کنید.

5. تشویق به ادامه صحبت
اغلب افراد بعد از اینکه حرفی را می زنند مکث می کنند. در واقع، این مکث برای کسب اطمینان از این است که شنونده می خواهد بداند واقعا در درون من چه خبر است یا نه. اکثر ما به غلط فکر می کنیم طرف مقابل مکث می کند تا ما صحبت کنیم. در این مواقع سعی کنید همسرتان را به ادامه صحبت تشویق کنید. با این کار به او می گویید: “آنچه می گویی برای من مهم است. من برای گوش دادن به تو وقت می گذارم. پس با من حرف بزن.”

6. اعلام درک و برداشت خود و خلاصه کردن حرف های طرف مقابل
این کار باعث می شود تا گام به گام با او پیش بروید و او هم مطمئن خواهد شد شما به حرف های او گوش می دهید. علاوه بر این، از پیش آمدن سوء تفاهم هم پیشگیری می کنید.چیزی را که از همسرتان شنیده اید با بیان خود دقیقا تکرار کنید. سعی کنید اصل مطلب را بی کم و کاست بگوییدو از همسرتان بخواهید آن را تایید یا تصحیح کند.

بنابراین سعی کنید سوالاتی از این دست را مطرح کنید : “بذار من بگم چی از حرفات فهمیدم، تو می گی … ؟”، “ببین درست متوجه شدم …”، “منظورت اینه که …”، “اگه اشتباه نکنم تو احساس می کنی …”.

7. طرح سوال های باز
بعد از اینکه دقیق به حرف های همسرتان گوش دادید و او را به حرف زدن بیشتر دعوت کردید و درک خود را از پیام اصلی او از طریق خلاصه کردن صحبت هایش به او منتقل کردید باز هم ممکن است بخواهید بیشتر بدانید. در اینجا بهترین کار پرسیدن سوال های باز است. از پرسیدن سوال های بسته اجتناب کنید، چون اگر از یک سوال بسته و محدودکننده استفاده کنید، راه به جایی نمی برید. برای مثال، آیا این موضوع تو رو ناراحت کرده؟ جواب: بله خیر (سوال بسته).

“می دونم که گفتی به مهمونی پنج شنبه میایی، ولی به نظر می رسه قلبا راضی نیستی و اخم کردی. دوست دارم بدونم قلبا دلت می خواد چه کار کنی؟” (سوال باز)

8. صبور بودن
بعد از اینکه صحبت های طرف مقابل تمام شد بلافاصله شروع به جواب دادن و مطرح کردن راه حل نکنید. کمی درنگ کنید. ممکن است حرف های طرف مقابل هنوزتمام نشده باشد و این کار شما باعث پرش افکار در او شود و ذهن و کلام او را از چیزی که واقعا می خواسته بگوید منحرف کنید.

9. کوتاه و روشن سخن گفتن
گاهی منتظر می ماند تا شما هم صحبت کنید. در این مواقع سعی کنید کوتاه و روشن سخن بگویید تا فرصت لازم برای درک کلام شما از سوی طرف مقابل فراهم شود. علاوه بر این، از مطرح کردن مثال ها و بیان خاطرات طولانی خودداری کنید، چون وقت گیر است. احتمالا طرف مقابل هنوز هم حرف هایی برای شنیده شدن دارد. آنها را از دست ندهید.